Гуманитарная или правительственная помощь?Анализ выполнение постановления председателя Согдийской области о выделении финансовых средств для детей с ограниченными возможностями

 Угулой Рахматова жительница Б. Гафуровского района вместе со своей дочкой с инвалидностью раз в неделю приходит к магазину «Анис». Здесь, в надежде встретить великодушных людей, она остается с утра до вечера, и на собранные средства приобретает лекарства и памперсы.

- Моя дочка получает 108 сомони пенсию, а я 250 сомони. Раз в три или шесть месяцев нам необходимо пройти лечение в больнице, потому что состояние здоровья моего 9 летнего ребенка ухудшается, и мы часто попадаем в отделение реанимации Областной детской клинической больницы, – рассказывает Угулой. – Все лекарства мы покупаем сами. В больнице нам предоставили бесплатно только вату, шприцы и спирт.

Оё нафақа хароҷоти кӯдаконро рӯйпӯш мекунад?

 Мувофиқи маълумоти Раёсати тандурустии вилоят, имрӯз дар Суғд 7853 нафар ҳамчун кӯдакони имконияташон маҳдуд (минбаъд КИМ) ба қайд гирифта шудаанд, ки ин  теъдод нисбат ба соли 2018 2,9 дарсад зиёд аст. Вале аз ин шумора, на ҳамаи кӯдакон ҳуқуқ ба нафақаи иҷтимоӣ пайдо намудаанд. Бино ба маълумоти Раёсати Агентии суғуртаи иҷтимоии аҳолии вилояти Суғд соли 2020 танҳо 96,8 фоизи онҳо бо нафақа таъмин гаштаанд.

“Ҳақталошӣ накунед”. Муҳимтарин мушкилоти ҷалби кудакони имконияташон маҳдуд ба боғча кадом аст?

 “Ба мо маъмулан мегӯянд, ки ҳақталошӣ накунед, мураббиёнро ҳавасманд намоед. Ба онҳо сухани хуш бигӯед, вагарна кӯдакатон берун аз таваҷҷӯҳ мемонад, зеро аз буҷа маблағи иловагӣ ҷудо намешавад”,-мегӯяд, Сайёра (ном иваз карда шудааст), сокини шаҳри Истаравшан, ки кӯдаки имконияташ маҳдуд дорад. Ба гуфтаи вай, мушкилоти волидон бо ворид кардани чунин кӯдакон ба кӯдакистон анҷом наёфта, балки идома мекунад.

Дахолати барвақтӣ чист, зарурати рушди кӯдакони синни томактабӣ ва таҷрибаҳои беҳтарини кишварҳои олам

 Зиёда аз 30 сол дар ҷаҳон барномаи Дахолати барвақтии (минбаъд ДБ) кӯдакон амалмекунад. Таърихи он аз соли 1990 аз кишвари Амрико маншаъ мегирад, ки бори аввал тибки ин барнома духтури бачагона ӯҳдадор мешуд кӯдаконро аз синни барвақтӣ ба муоинаи скринингӣ равон намояд.

Имрӯз ин мафҳум тавзеҳи васеъ пайдо намуда, он ҳамчун барномаи дастгирии оила дар самти рушди барвақтӣ ва кӯмаки саривақтӣ барои зиндагонии сазовори кӯдакони дорои тамоюлхои гуногуни инкишоф маънидод мешавад.

-Мафҳуми «Дахолати барвақтӣ» дар санадҳои меъёрию ҳуқуқии кишвар, ки ба кӯдакони то синни 6-сола равона бошад нест,-мегӯяд сардори Раёсати ташкили хизматрасонихои тиббӣ ба модарону кӯдакон ва танзими оилаи Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии ҶТ Зоҳир Набиев.-Алҳол дастур оид ба ин барнома дар ҳамҷоя бо Вазоратҳои маориф ва молия дар ҷараёни омодашавӣ аст.

Аммо ҷомеаи шаҳрвандии Тоҷикистон мегӯянд, ҳанӯз аз соли 2009 бо барномаи Дахолати барвақтӣ сарукор доштанд. 

Лоихаи "Дахолати барвақтӣ ва рушди кудакони синни томактабӣ ҳамчун қадами аввалини абилитатсия" огоз гардид

  Мақсади лоиҳа баланд бардоштани маърифати ахоли оид ба дарки зарурат ва муҳимияти таваччух ба кудакони синни томактаби тавассути маводи чандрасонаӣ буда, он бо маблаггузории ташкилоти байналхалкии Институти Чамъияти Кушода -"Бунёди Мадад" дар Точикистон амали мешавад.
Дар доираи лоиҳаи мазкур, омода ва нашр намудани чахор силсиламақолаҳои таҳлилӣ дар мавзӯъҳои
"Дахолати барвақтӣ чист, зарурати он ва таҷрибаҳои беҳтарини кишварҳои олам",
"Вазъи амалишавии барномаи дахолати барвақтӣ дар Тоҷикистон, саҳми давлат, ҷомеаи шаҳрвандӣ ва натиҷагирӣ аз он",
"Таваҷҷӯҳ ба рушди биологӣ ва иҷтимоии кӯдакони синни томактаби- омодагӣ ба имконияти шуғл ва зиндагии хуби мустақилона",
"Дахолати барвақтӣ - рушди сармояи инсонӣ ва кафолати коҳишёбии қисми хароҷоти буҷаи давлатӣ ба соҳаи иҷтимоӣ"
ба назар гирифта шудааст.

Лоиха аз чониби рузномаи "Гулистони дониш" дар хамкори бо рузномахои "Саломат бошед!", "Нилуфар" ва "Лочин" дар вилояти Сугд амали карда мешавад.

Буллинг дар мактаб ё худ амнияти таҳсили хонандагонро кӣ бояд таъмин намояд?

    Мувофиқи гузориши охирони ЮНЕСКО оид ба мавзӯи «Паси рақамҳо: қатъи хушунат ва таҳқир дар мактаб (Behind the numbers: Ending school violence and bullying) 51 фоизи хонандагони мактабҳои Тоҷикистон аз шумораи умумии пурсидашудагон гуфтанд, ки бештар ба буллинги ҷисмонӣ рӯ ба рӯ гаштаанд.